αυστηρά χρονοδιαγράμματα δεν ωφελούν τα παιδιά

Τα αυστηρά χρονοδιαγράμματα δεν ωφελούν τα παιδιά
9 Ιουλίου 2014
Μια νέα μελέτη δείχνει ότι τα παιδιά μπορεί να χρειάζονται λίγο περισσότερο ελεύθερο χρόνο, αντί οι ημέρες τους να είναι γεμάτες με μαθήματα, αθλητικές και δομημένες δραστηριότητες.

«Όσο περισσότερο χρόνο έχουν τα παιδιά σε λιγότερο δομημένες δραστηριότητες, τόσο πιο αυτο-κατευθυνόμενα ήταν και, επίσης, ισχύει και το αντίθετο: Όσο περισσότερος χρόνος δαπανάται σε δομημένες δραστηριότητες, τόσο λιγότερο ικανά ήταν να χρησιμοποιούν την εκτελεστική λειτουργία», δήλωσε η συγγραφέας της μελέτης Yuko Munakata, καθηγήτρια ψυχολογίας και νευρολογίας στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο.

Η Δρ. Caroline Martinez, αναπτυξιακή παιδίατρος και ειδική συμπεριφοράς στο Kravis Children's Hospital της Νέας Υόρκης, εξήγησε ότι η εκτελεστική λειτουργία περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα δεξιοτήτων σκέψης μεταξύ των οποίων είναι ο σχεδιασμός, η επίλυση προβλημάτων, η λήψη αποφάσεων και η ρύθμιση σκέψεων και δράσεων, και δήλωσε ότι τα παιδιά δεν έχουν την ευκαιρία να αναπτύξουν αυτές τις δεξιότητες όταν ακολουθούν δομημένες δραστηριότητες και μαθήματα.

Είναι όλο και πιο συχνό το φαινόμενο οι γονείς να προγραμματίσουν τα παιδιά τους να ακολουθούν ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων, κυρίως για να τα κρατούν απασχολημένα, ή να διασφαλίσουν ότι διατηρούν τα παιδιά ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στον αθλητισμό ή στην εκπαίδευση.

Έτσι, η Δρ. Caroline Martinez παροτρύνει τους γονείς να προσφέρουν στα παιδιά τους μια ισορροπία μεταξύ του προγραμματισμένου χρόνου -όπου μπορούν να μάθουν μια συγκεκριμένη δεξιότητα, και του ελεύθερου χρόνου τους.

Η συγκεκριμένη μελέτη δεν είναι η πρώτη που αμφισβητήσει την αξία του υπερβολικής παρέμβασης των γονέων στην ανατροφή των παιδιών. Έρευνα που δημοσιεύθηκε πέρυσι στο περιοδικό Parenting: Science and Practice από μια άλλη ομάδα ερευνητών διαπίστωσε ότι τα παιδιά προσχολικής ηλικίας με μητέρες που προσπαθούσαν να κατευθύνουν το παιχνίδι τους ήταν λιγότερο ευχαριστημένα από ό,τι ήταν τα παιδιά με γονείς που δεν παρέμβαιναν.

Η νέα μελέτη, που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο περιοδικό Frontiers in Psychology, ήταν μια προσπάθεια να καθοριστεί αν ένας τρόπος ζωής με δομημένες, τακτικές δραστηριότητες επηρεάζει τον τρόπο που αναπτύσσεται ο εγκέφαλος των παιδιών.

Οι ερευνητές ζήτησαν από τους γονείς 70 παιδιών, ηλικίας 6 ετών, να καταγράφουν καθημερινά τις δραστηριότητες των παιδιών τους για μια εβδομάδα. Η ομάδα στη συνέχεια χρησιμοποίησε μεθόδους κατάταξης της χρήσης του χρόνου για την καταγραφή του βαθμού στον οποίο ο χρόνος των παιδιών δαπανήθηκε σε δομημένες ή μη δομημένες δραστηριότητες. Για παράδειγμα, στις δομημένες δραστηριότητες εντάχθηκαν τα μαθήματα, οι αθλητικές δραστηριότητες και οι δουλειές, ενώ στις μη δομημένες δραστηριότητες το ελεύθερο παιχνίδι και το διάβασμα.

Τα παιδιά αξιολογήθηκαν και με ένα τεστ που μετρά το κατά πόσον τα παιδιά πετυχαίνουν έναν στόχο. Η Munakata ανέφερε ότι τα παιδιά κλήθηκαν να αναφέρουμε όσα περισσότερα ζώα μπορούσαν σε ένα λεπτό. Εκείνα που οργάνωσαν τις απαντήσεις τους σε ομάδες (όπως ζώα των ζωολογικών κήπων, θαλάσσια θηλαστικά, εκτρεφόμενα ζώα) έτειναν να είναι σε θέση να αναφέρουν περισσότερα, το οποίο θεωρείται ως μια ένδειξη μεγαλύτερης εκτελεστικής λειτουργίας, εξήγησε.

Οι ερευνητές επίσης συμπεριέλαβαν στην ανάλυση των δεδομένων παράγοντες, όπως το λεξιλόγιο του παιδιού, το οικογενειακό εισόδημα, το φύλο και η κουλτούρα. Επικεντρώθηκαν δε σε παιδιά 6 ετών, επειδή σε αυτή την ηλικία είναι πιο πιθανό τα παιδιά να έχουν κάποιες αδόμητες δραστηριότητες.

Η Munakata είπε ότι υπήρχαν περιορισμοί στη μελέτη. Ενώ οι ερευνητές ήταν σε θέση να δείξουν τη συσχέτιση μεταξύ του βαθμού δόμισης του τρόπου ζωής ενός παιδιού και της ανάπτυξης της εκτελεστικής λειτουργίας, δεν μπορούσαν να αποδείξουν αν ο τρόπος που περνούν το χρόνο τους τα παιδιά προβλέπει τον βαθμό της εκτελεστικής λειτουργίας ή αν θα μπορούσε να ισχύει το αντίθετο, εξήγησε. Επίσης, η μελέτη δεν μπορούσε να αποδείξει μια σχέση αιτίας-αποτελέσματος.

Πιθανόν οι κατηγορίες που χρησιμοποίησαν οι ερευνητές να υποτίμησαν ή να υπερεκτίμησαν την ποσότητα της δομής που σχετίζεται με τις δραστηριότητες.
Σύμφωνα με την Martinez, φαίνεται λογικό ότι ο λιγότερο δομημένος χρόνος θα μπορούσε να επιτρέψει στα παιδιά να ενισχύσουν την εκτελεστική λειτουργία τους. http://www.iatronet.gr