"Βγάζει μάτια" ο δείκτης P/BV

ΧΑ: "Βγάζει μάτια" ο δείκτης P/BV
του Στέφανου Κοτζαμάνη www.euro2day.gr
Δημοσιεύθηκε: 07:51 - 12/07/10

Έντονο προβληματισμό προκαλεί στους βασικούς (και στους λοιπούς) μετόχους πολλών εισηγμένων εταιριών η πολύ χαμηλή χρηματιστηριακή αποτίμηση της εταιρίας τους σε σύγκριση με το ύψος των ιδίων κεφαλαίων της (δείκτης P/BV).

Από την άλλη πλευρά, όμως, δεν είναι λίγοι αυτοί που σκέφτονται ότι τόσο "ελκυστικοί δείκτες" δεν μπορούν να διατηρηθούν επ’ άπειρον και ενδεχομένως να άξιζε τον κόπο κάποιος να τοποθετηθεί σήμερα στο Χ.Α. με μεσομακροπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα.

Θεωρητικά, η αποτίμηση της μετοχής θα πρέπει να είναι ανώτερη από τη λογιστική της αξία, καθώς στην τελευταία δεν καταγράφονται ορισμένα περιουσιακά στοιχεία των εταιριών, όπως η φήμη και η πελατεία, η αξία πρόσβασης σε ένα μεγάλο πελατολόγιο, τυχόν ανεκτέλεστα υπόλοιπα έργων κ.λπ.

Άρα λοιπόν, όταν ο δείκτης P/BV είναι χαμηλότερος της μονάδας (π.χ. 0,70), αυτό σημαίνει ότι ο αγοραστής όχι μόνο δεν πληρώνει τίποτε για να αποκτήσει τα μη καταγεγραμμένα στον ισολογισμό περιουσιακά στοιχεία της εταιρίας, αλλά επιπλέον αγοράζει τα καταγεγραμμένα περιουσιακά στοιχεία με έκπτωση (30%).

Με δεδομένο λοιπόν ότι σήμερα η πλειονότητα των εισηγμένων εταιριών αποτιμάται στο ταμπλό με P/BV σαφώς χαμηλότερο της μονάδας, κάποιος θα μπορούσε να υποστηρίξει ότι το Χ.Α. είναι μακροπρόθεσμα υποτιμημένο, ιδιαίτερα αν συνεκτιμηθεί η πρόβλεψη του ΔΝΤ για μέση ετήσια άνοδο 2,4% στο ελληνικό ΑΕΠ έως το 2020 (η αντίστοιχη εκτίμηση του ΙΟΒΕ αναφέρει ρυθμό ανάπτυξης +3,5%).

Από την άλλη πλευρά, ωστόσο, θα πρέπει να αναφερθούν και τα σημαντικά μειονεκτήματα του δείκτη P/BV στην αποτίμηση των εταιριών καθώς δεν συνεκτιμώνται παράγοντες όπως η κερδοφορία και η κεφαλαιακή διάρθρωση. Συχνά μάλιστα, με πολύ χαμηλό ("ελκυστικό") δείκτη εμφανίζονται προβληματικές εταιρίες με ζημιογόνα αποτελέσματα, με ανεπαρκή ρευστότητα και αμφίβολες προοπτικές.

Άρα λοιπόν, ο συνδυασμός των σημερινών P/BV με το σενάριο της επαλήθευσης των προβλέψεων του ΔΝΤ (και πόσο μάλλον του ΙΟΒΕ) θα μπορούσε να αποφέρει σημαντικά κέρδη στο μακροπρόθεσμο διάστημα. Ωστόσο, σε ένα περιβάλλον έντονης αβεβαιότητας όπως το τρέχον και με τη χώρα να έχει μπροστά της να αντιμετωπίσει ένα έντονο δημοσιονομικό πρόβλημα, οι όποιες προβλέψεις κάθε άλλο παρά ασφαλείς μπορεί να είναι.

Τι "λέει" το ταμπλό

Με βάση τα στοιχεία του παρατιθέμενου πίνακα (πηγή η Κύκλος Χρηματιστηριακή) προκύπτουν ότι από 266 μετοχές:

Α. Μόλις οι 56 (κάτι περισσότερες από 1 στις 5) είναι διαπραγματεύσιμες πάνω από τη λογιστική τους αξία (P/BV>1). Στην κατηγορία μάλιστα αυτή δεν περιλαμβάνονται μόνο εταιρίες με ισχυρές οικονομικές επιδόσεις (π.χ. Coca Cola Τρία Έψιλον, Frigoglass, Vivartia, ΕΧΑΕ, ΟΠΑΠ, Sarantis, Folli Follie, METKA κ.ά.), αλλά επίσης και όμιλοι με χαμηλά ίδια κεφάλαια, ή ακόμη και τίτλοι με πολύ χαμηλή εμπορευσιμότητα.

Β. 140 (δηλαδή κάτι παραπάνω από τις μισές) είναι διαπραγματεύσιμες με δείκτη P/BV<0,5, δηλαδή η χρηματιστηριακή τους αξία στις 8/7/2010 ήταν μικρότερη από το 50% των ιδίων κεφαλαίων τους! Μάλιστα, 74 μετοχές (η μία στις τέσσερις της Σοφοκλέους) είναι διαπραγματεύσιμες κάτω από το 30% των ιδίων κεφαλαίων τους…

Γ. Η κατάσταση σε ό,τι αφορά τις αποτιμήσεις γίνεται ακόμη χειρότερη αν υπολογιστούν και οι εταιρίες εκείνες που διαθέτουν αρνητικά ίδια κεφάλαια (π.χ. Ιπποτούρ, Κλωνατέξ, Ευρωπαϊκές Συμμετοχές κ.ά.)

Εξετάζοντας τώρα την κατάσταση κατά κλάδο, διαπιστώνουμε ότι:

Πρώτον, μόνο μία τράπεζα (Εμπορική) διαπραγματεύεται πάνω από τη λογιστική της αξία και περίπου οι μισές κάτω από το μισό της λογιστικής τους αξίας: Proton Bank 0,15, Marfin-Λαϊκή 0,36, Πειραιώς 0,41, Alpha Bank 0,42, Γενική 0,44, Αττικής 0,50, Eurobank 0,52, Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο 0,57, Εθνική Τράπεζα 0,65, ΑΤΕbank 0,71 και Τράπεζα Κύπρου 0,87.

Δεύτερον, η κρίση που πλήττει τον κατασκευαστικό κλάδο δεν άφησε ανεπηρέαστες στο ταμπλό ούτε και τις μεγαλύτερες δυνάμεις του χώρου. Έτσι, έχουμε τις περισσότερες εισηγμένες του κλάδου με πολύ χαμηλό δείκτη P/BV (π.χ. Μοχλός 0,10, Αττικάτ, 0,19, Μηχανική 0,28, Προοδευτική 0,26, κ.ά.). Ωστόσο, με δείκτες χαμηλότερους της μονάδας διαπραγματεύονται η J&P Άβαξ (0,39), η Ελλάκτωρ (0,55) και η ΓΕΚΤΕΡΝΑ (0,63).

Τρίτον, καλύτερες τιμές P/BV σε σύγκριση με τον μέσο όρο του Χ.Α. έχουν τα λεγόμενα "κρατικόχαρτα", γεγονός που ενδεχομένως να ερμηνεύεται από τον μικρότερο κίνδυνο που διατρέχουν, ή από τις προσδοκίες του προγράμματος αποκρατικοποίησης, ή τέλος από τις πολύ υψηλές τους κερδοφορίες. Έτσι, έχουμε μεν τιμές χαμηλότερες της μονάδας για τη ΔΕΗ (0,41) και την ΕΥΔΑΠ (0,68), αλλά ψηλότερα από τη μονάδα κυμαίνονται οι τιμές του δείκτη για τον ΟΛΘ (1,08), την ΕΥΑΘ (1,48), τον ΟΛΠ (2,68) και τον ΟΠΑΠ (5,65).

Τα "υποτιμημένα γερά χαρτιά"

Πέρα από τις προαναφερθείσες εταιρίες -όπως άλλωστε προκύπτει και από τα στοιχεία του παρατιθέμενου πίνακα της Κύκλος Χρηματιστηριακής-, με δείκτη P/BV χαμηλότερο της μονάδας είναι διαπραγματεύσιμες και πολλές άλλες μετοχές σημαντικών εισηγμένων, άρα κάτω από τις προϋποθέσεις που αναφέρθηκαν παραπάνω κάποιος θα μπορούσε να τις θεωρήσει "υποτιμημένες".

Η MIG, για παράδειγμα, διαπραγματεύεται με P/BV 0,21, η Forthnet με 0,35, η Lamda Development με 0,37, η Βιοχάλκο με 0,65, τα Ελληνικά Πετρέλαια με 0,77, η S&B Βιομηχανικά Ορυκτά με 0,72, η ΑΓΕΤ Ηρακλής με 0,45, η Σιδενόρ με 0,43, το Υγεία με 0,45, το ΙΑΣΩ με 0,92, η Τιτάν με 0,93 κ.λπ.

Συνοδευτικό Υλικό