Πακέτο σκληρών μέτρων για Δημόσιο και αγορές

Εντός μηνών όλες οι αποφάσεις με πολιτικό κόστος
«Πακέτο» σκληρών μέτρων για Δημόσιο και αγορές

Δευτέρα, 16 Νοεμβρίου 2009

όλη η είδηση ΕΔΩ

Περαιτέρω συμπίεση των δημόσιων δαπανών και νέες πηγές δημόσιων εσόδων αναζητεί το υπουργείο Οικονομικών, λίγες μέρες πριν από την κατάθεση, την προσεχή Παρασκευή, στη Βουλή, του οριστικού σχεδίου του προϋπολογισμού του 2010.
Nέα μέτρα αναζητεί εναγωνίως το υπουργείο Οικονομικών, προκειμένου να κατευνάσει την οργή των «Βρυξελλών» για τις συνεχείς αναθεωρήσεις των δημοσιονομικών στοιχείων και παράλληλα να πείσει για την αποφασιστικότητα της κυβέρνησης να μειώσει το έλλειμμα κάτω από το 10% το 2010 και κάτω από το 3% του ΑΕΠ εν ευθέτω χρόνο.

Το μεγάλο όπλο της κυβέρνησης για διορθωτικές κινήσεις είναι το φορολογικό νομοσχέδιο, το οποίο θα κατατεθεί στη Βουλή μέχρι το Μάρτιο. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει το χρονικό περιθώριο, ανάλογα με την πορεία του προϋπολογισμού στους πρώτους μήνες, αλλά και τις προοπτικές που θα διαμορφώνονται, να ληφθούν και πρόσθετα μέτρα για την αύξηση των εσόδων.

Τα μέτρα που σχεδιάζει να λάβει η κυβέρνηση στο φορολογικό τομέα έχουν ήδη προαναγγελθεί, αλλά το ζήτημα είναι πλέον ότι ανάλογα με τις δημοσιονομικές ανάγκες θα προσδιοριστεί και η σκληρότητά τους. Επίσης, το υπουργείο Οικονομικών, στο διάστημα του κοινωνικού διαλόγου, έως το Μάρτιο, θα έχει τη δυνατότητα να καταγράφει και τις κοινωνικές αντιδράσεις στα σχεδιαζόμενα μέτρα, αναπροσαρμόζοντας ανάλογα και την πολιτική της. Κύριο βάρος θα πέσει στην πάταξη της φοροδιαφυγής, με την ενδυνάμωση του πόθεν έσχες και την επαναφορά των τεκμηρίων.

Οπως τονίζει ο υπουργός Οικονομικών, Γιώργος Παπακωνσταντίνου, «ξέρουμε ποιοι φοροδιαφεύγουν» και, στο πλαίσιο αυτό, μελετώνται μέτρα, όπως είναι η δήλωση των κινητών περιουσιακών στοιχείων στη φορολογική δήλωση, όπως καταθέσεις, επενδύσεις σε μετοχές, ομόλογα και αμοιβαία, ώστε να διαπιστώνεται αν προκύπτουν τα επενδυμένα κεφάλαια από το δηλωθέν εισόδημα ή προέρχονται από πηγές άδηλες στην εφορία. Πληροφορίες αναφέρουν ότι τα μέτρα θα ισχύσουν από τώρα και στο εξής και όχι για τα προηγούμενα, έτη, δηλαδή δεν θα ζητηθούν εξηγήσεις για τα υπάρχοντα κινητά περιουσιακά στοιχεία, αλλά για τα στοιχεία που θα αποκτώνται από την ισχύ του νέου νόμου και μετά.

Επίσης, στο φορολογικό τομέα, επιβαρύνσεις αναμένονται για τα εισοδήματα άνω των 30.000 ευρώ, με αύξηση των συντελεστών και οριακές ελαφρύνσεις για τα χαμηλότερα εισοδήματα, όπως επίσης και με τη φορολογία ακινήτων που επανέρχεται ο ΦΜΑΠ (για τις μεγάλες περιουσίες, όπως υποστηρίζει το υπουργείου Οικονομικών) και με την κατάργηση του αφορολόγητου των κληρονομιών και δωρεών.

Δαπάνες χωρίς περιθώρια

Στο σκέλος των δαπανών, το μεγάλο πρόβλημα είναι η ανελαστικότητα των κονδυλίων, που εμποδίζουν τις περικοπές. Η εικόνα των δημόσιων δαπανών από τον προσχέδιο του προϋπολογισμού αποδεικνύει τα ελάχιστα περιθώρια περικοπών, εφόσον δεν προϋπάρξουν μέτρα για την κατάργηση φορέων ή τη μείωση του αριθμού των δημόσιων υπαλλήλων. Από το σύνολο των δαπανών που τακτικού προϋπολογισμού, που ανέρχονται σε 70,44 δισ. ευρώ, προκύπτει ότι:

- Το 37,5% ή τα 26,38 δισ. ευρώ προορίζονται για την πληρωμή μισθών και συντάξεων.

- Το 23,4% ή 16,49 δισ. ευρώ αποτελούν επιχορηγήσεις προς ασφαλιστικά ταμεία και την κάλυψη δαπανών για την κοινωνική πρόνοια. Ηδη το κονδύλι περικόπηκε κατά 8,4% σε σύγκριση με το ποσό που θα διαμορφωθεί ως δαπάνη στο τέλος του 2009 και δεν υπάρχουν περισσότερα περιθώρια.

- Για τις επιχορηγήσεις των εκατοντάδων δημόσιων φορέων θα διατεθούν, το 2010, 3,14 δισ. ευρώ ή 4,5% του συνόλου των δαπανών του τακτικού προϋπολογισμού.

- Για καταναλωτικές δαπάνες θα διατεθεί το 3,8% των δαπανών ή ποσό 2,67 δισ. ευρώ, το οποίο είναι μειωμένο κατά 24,3% σε σύγκριση με τις αντίστοιχες δαπάνες του 2009.

- Οι αντικριζόμενες δαπάνες (γεωργικές επιδοτήσεις) και τα κονδύλια για νέα προγράμματα κ.λπ. φτάνουν στο 5,6% των συνολικών δαπανών του Τ.Π.

- Οι αποδιδόμενοι πόροι σε τρίτους (ΟΤΑ κ.λπ.) ανέρχονται σε 4,89 δισ. ευρώ ή στο 6,9% των δαπανών του Τ.Π.

- Οι τόκοι για την εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους της χώρας θα ανέλθουν, το 2010, σε 12,95 δισ. ευρώ ή το 18,4% των δαπανών του Τ.Π.

Με δεδομένες τις δυσκολίες, έμφαση θα δοθεί στις περικοπές έκτακτων αμοιβών για υπερωρίες δημόσιων υπαλλήλων, οδοιπορικά και αμοιβές σε επιτροπές και συμβούλια.

Επίσης, θα προχωρήσει το σχέδιο της προηγούμενης κυβέρνησης για την κατάργηση ή συγχωνεύσεις εκατοντάδων δημόσιων φορέων, προκειμένου να μειωθεί το λειτουργικό κόστος, ενώ θεωρείται ότι εξοικονόμηση θα υπάρξει από την ενιαία αρχή πληρωμής στο Δημόσιο, με τη φιλοδοξία ότι θα ανακαλύψει πληρωμές επιδομάτων και γενικά αποδοχών προς μη δικαιούχους.

ΠΑΝΟΣ ΚΑΚΟΥΡΗΣ



Τα ελλείμματα φέρνουν αυξημένο κόστος δανεισμού

Ανησυχίες για περαιτέρω αύξηση του κόστους δανεισμού ενσκήπτουν στο υπουργείο Οικονομικών, εν όψει του τεράστιου δανειακού προγράμματος που θα υλοποιηθεί και το 2010.

Τα αυξημένα ελλείμματα, η μειωμένη αξιοπιστία των ελληνικών δημοσιονομικών στοιχείων που καλλιεργεί φόβους για το "άγνωστο" των πραγματικών ελλειμμάτων και η έκρηξη του δημοσίου χρέους της χώρας διατηρούν υψηλά το περιθώριο των επιτοκίων έναντι των γερμανικών, με κίνδυνο να διευρυνθεί περαιτέρω από τον Ιανουάριο, όταν θα ξεκινήσει το πρόγραμμα δανεισμού του 2010.

Το ύψους του νέου δανεισμού θα οποίου θα υπερβεί τα 50 δισ. ευρώ, ενώ φέτος οι εκδόσεις ομολόγων ξεπέρασαν τα 61 δισ. ευρώ φέτος και παράλληλα αντλήθηκε και ποσό ύψους 17 δισ. ευρώ, με εκδόσεις εντόκων γραμματίων.

Οι αυξημένες εκδόσεις εντόκων γραμματίων, λόγω των χαμηλών επιτοκίων, (κάτω από 1%,) έριξαν χαμηλά το κόστος δανεισμού του Δημοσίου για φέτος.

Σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών το μέσο σταθμικό επιτόκιο νέου δανεισμού μέχρι 31/10/2009 διαμορφώθηκε στο 4%, από 4,6% το 2008. Επίσης η μέση φυσική διάρκεια του νέου δανεισμού διαμορφώθηκε στα 4,5 έτη, έναντι 12,48 την αντίστοιχη περυσινή περίοδο, λόγω της έκδοσης περισσότερων βραχυπρόθεσμων τίτλων έναντι των μακροπρόθεσμων.

Οι ξένοι οίκοι

Η αύξηση των spreads θα επιταχυνθεί όταν προχωρήσουν σε υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας οι ξένοι χρηματοοικονομικοί οίκοι. Ηδη η Fitch έχει υποβαθμίσει το αξιόχρεο της χώρας, ενώ στάση αναμονής τηρούν η Moody 's και η Standard & Poor's, αναμένοντας τον προϋπολογισμό και τις τελικές παρατηρήσεις της Κομισιόν ώστε να κρίνουν την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας και το πόσο πειστικές είναι οι προθέσεις της κυβέρνησης, για να βγει η χώρα από το δημοσιονομικό αδιέξοδο.

Το spread των ελληνικών δεκαετών ομολόγων κινείται τώρα στις 138 με 140 μονάδες βάσης, όταν η Ιταλία με παρόμοια δημοσιονομικά προβλήματα έχει spread που κινείται στις 70 μονάδες βάσης. Επίσης η απόδοση του ελληνικού δεκαετούς ομολόγου βρίσκεται στη δευτερογενή αγορά στο 4,76% από 4,6 που ήταν στις αρχές του Νοεμβρίου.

Εκτός του ελλείμματος, ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί η έκρηξη του δημοσίου χρέους της χώρας το οποίο σε συνθήκες αρνητικών ρυθμών ανάπτυξης είναι δύσκολα διαχειρίσιμο.

Εκτίμηση για το χρέος

Το χρέος της κεντρικής κυβέρνησης στο τέλος του έτους 2009 εκτιμάται ότι θα ανέλθει στα 300.800 εκατ. ευρώ ή 125,3% του ΑΕΠ, έναντι 262.071 εκατ. ευρώ ή 109,6% του ΑΕΠ το 2008, παρουσιάζοντας αύξηση το 2009 κατά 15,7 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ. Το 2010 το ύψος του χρέους της κεντρικής κυβέρνησης προβλέπεται ότι θα διαμορφωθεί στα 326.305 εκατ. ευρώ ή 133,6% του ΑΕΠ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 8,3 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ έναντι του 2009.

Το χρέος της γενικής κυβέρνησης στο τέλος του 2009 εκτιμάται ότι θα ανέλθει στα 272.300 εκατ. ευρώ ή 113,4% του ΑΕΠ, έναντι 237.196 εκατ. ευρώ ή 99,2% του ΑΕΠ το 2008, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 14,2 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ. Το χρέος της γενικής κυβέρνησης του έτους 2010 προβλέπεται ότι θα διαμορφωθεί στα 294.950 εκατ. ευρώ ή 120,8% του ΑΕΠ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 7,4 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ έναντι του 2009.

Σε ό,τι αφορά στο κόστος δανεισμού, ακολουθεί αντίστοιχη ανοδική πορεία. Οι δαπάνες για τόκους του χρέους της κεντρικής κυβέρνησης ως ποσοστό του ΑΕΠ από 4,6% το 2006 αυξήθηκαν σε 5,1% το 2009 λόγω αύξησης του χρέους ως ποσοστού του ΑΕΠ. Για το 2010, οι δαπάνες για τόκους προβλέπεται να φθάσουν στο 5,3% του ΑΕΠ, ή σε 12.950 εκατ. ευρώ, από 12.340 εκατ. ευρώ, το 2009.

Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ Δευτέρα, 16 Νοεμβρίου 2009